Joika

De vijftienjarige Joy Womack is vastbesloten het te gaan maken als prima ballerina. En er is voor haar maar één plek om die droom te laten uitkomen: het Russische Bolsjoi-theater. Best opmerkelijk voor een meisje uit het Californische Beverly Hills. Haar talent helpt haar door de eerste selectie, maar eenmaal in Moskou blijken kwaliteit en doorzettingsvermogen nog geen garantie voor een succesvol begin van een balletcarrière. In een land waar alles politiek is, is dansen dat ook. Probeer dan maar eens je morele kompas te behouden.


Het verhaal van Joy Womack is op feiten gebaseerd. De echte Joy, begin dertig inmiddels, maakte het allemaal zelf mee. Van de hardvochtige, soms letterlijk hardhandige methodes van docenten, het starre chauvinisme, de keiharde concurrentie van meisjes die glasscherven verstoppen in elkaars spitzen, en de aan prostitutie grenzende relaties met zogeheten sponsors. Dat Joy/Joika om de Russische nationaliteit te verkrijgen en zo haar kansen te vergroten een huwelijk aangaat met een bevriende Russische danser, is daarbij vergeleken maar een milde vorm van opportunisme.


Balletfilms zijn er in vele soorten, van The Red Shoes (1948) tot Black Swan (2010), maar één ding hebben ze gemeen: de tomeloze ambitie van hun personages, die in extreme gevallen tot waanzin leidt. Dat laatste blijft Joy Womack bespaard, maar haar moeizame reis naar de top levert een evengoed fascinerend schouwspel op, bezaaid met bloedende voeten, verstuikte enkels en gebroken harten. Het is de harde werkelijkheid achter een sprookjeswereld die soms meer gemeen lijkt te hebben met militaire training dan met kunst, en toch haar mysterieuze aantrekkingskracht behoudt.

Scenario: James Napier Robertson